پایان نامه علت شناسی جرایم خشونت آمیز در جمعیت زندانیان
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد دامغان
گروه حقوق
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد « L.L.M»
رشته حقوق جزا و جرم شناسی
عنوان:
علت شناسی جرایم خشونت آمیز در جمعیت زندانیان شهرستانآمل
استاد راهنما:
دکتر محمدحسن حسنی
استاد مشاور :
دکتر بهنام یوسفیان شورهدلی
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
عنوان | صفحه |
چکیده. 1
مقدمه . 2
الف) بیان موضوع 4
ب) سؤالات تحقیق 4
پ) فرضیه های تحقیق 5
ت) اهداف و کاربردهای تحقیق 5
ث) روش تحقیق . 6
ج) معرفی پلان و ساختار تحقیق 6
فصل نخست : مفاهیم مقدماتی. 8
مبحث اول : جرم . 8
گفتار اول : مفهوم جرم و بزه 8
بند اول : مفهوم حقوقی جرم . 9
بند دوم: مفهوم فقهی جرم 10
بند سوم: مفهوم جرم شناختی و جامعه شناختی جرم . 11
گفتار دوم: جرم و قانون . 12
بند اول : رابطه جرم و قانون . 12
بند دوم : روند شکل گیری قانون 13
مبحث دوم: خشونت 14
گفتار اول : مفهوم خشونت 14
بند اول : معنای لغوی و اصطلاحی خشونت . 14
بند دوم: مفهوم خشونت از دیدگاه صاحبنظران علوم مختلف. 17
گفتار دوم: انواع خشونت 20
بند اول : خشونت شخصی (رفتاری) و خشونت ساختاری 21
بند دوم: خشونت قانونی و خشونت غیرقانونی . 24
بند سوم: خشونت مشروع و خشونت غیر مشروع . 27
بند چهارم: خشونت مجرمانه ( انضباطی ) و خشونت غیر مجرمانه . 30
بند پنجم : خشونت فیزیکی و فرا فیزیکی. 34
بند ششم : سایر عناوین خشونت . 34
گفتار سوم: خشونت و حقوق کیفری . 36
بند اول : خشونت و جرم . 40
الف: محدود نبودن خشونت به جرم. 40
ب: جرم نبودن هر گونه خشونت 44
بند دوم: خشونت و مجازات . 48
الف: مجازات، خشونت است. 49
ب: مشروعیت مجازات در سایه رعایت اصول حاکم بر آن. 54
مبحث سوم : آمار جنائی . 57
گفتار اول : تعریف، انواع و معایب آمار جنایی. 57
بند اول: تعریف و انواع آمار جنایی. 57
بند دوم: معایب آمارهای جنایی 58
گفتار دوم: تکنیکهای جدید سنجش بزهکاری . 60
بند اول: تحقیقات مبتنی بر اقرار بزهکاران خودمعرف 61
بند دوم: تحقیقات از بزهدیدگان 62
فصل دوم: دیدگاههای جرم شناختی در زمینه جرائم خشونت آمیز. 64
مبحث اول : دیدگاههای جرم شناسی کلاسیک 66
گفتار اول : تئوری «تیپ جنایی» لومبروزو (1909-1835) 66
گفتار دوم: مکتب محیط اجتماعی «لاکاسانی » 69
گفتار سوم: نظریه تعدد عوامل فری. 71
بند اول : عوامل بزهکاری از دیدگاه فری. 72
بند دوم: طبقه بندی بزهکاران 73
گفتار چهارم: نظریه بهنجاری یا بیهنجاری امیل دورکیم 75
بند اول : جرم، پدیدهای عادی و بهنجار . 75
بند دوم: تشریح آنومی یا بیهنجاری از دیدگاه دورکیم 77
گفتار پنجم: نظریهی بیهنجاری مرتون . 82
بند اول : تبیین بزهکاری از دید مرتون . 82
بند دوم: طبقه بندی واکنش افراد جامعه نسبت به معضل بیهنجاری . 83
گفتار ششم: نظریه معاشرتهای ترجیحی ساترلند 86
گفتار هفتم: نظریه تعارض فرهنگی سلین . 88
مبحث دوم: دیدگاههای جرم شناسی نوین یا واکنش اجتماعی 89
گفتار اول : نظریه برچسب زنی 90
بند اول : کلیاتی پیرامون تئوری برچسب زنی . 90
بند دوم: ماهیت جرم و بزهکاری از دیدگاه تئوری بر چسب زنی . 92
بند سوم: انحراف بدوی و ثانوی. 94
بند چهارم : ارزیابی نظریه برچسب زنی . 95
گفتار دوم: تئوری تعارض اجتماعی 97
بخش دوم :مطالعات میدانی تجزیه و تحلیل داده ها در زمینه بزهکاری خشونت آمیز
در زندانیان آمل
فصل نخست: بررسی آمار ظاهری و قانونی جرائم خشونتآمیز در زندانیان آمل. 102
مبحث اول : بررسی آمار ظاهری جرایم خشونت آمیز در شهرستان آمل 102
گفتار اول : جرائم علیه اشخاص و اموال . 102
گفتار دوم: جرائم منافی عفت و مخل نظم عمومی و آسایش عمومی . 103
مبحث دوم: بررسی آمار قانونی جرایم خشونت آمیز فیزیکی . 103
گفتار اول : جرایم خشونتآمیز بدنی . 103
بند اول : قتل نفس 103
بند دوم: ایراد ضرب و جرح و قطع عضو 103
بند سوم: سقط جنین 104
بند چهارم: آدم ربایی . 105
بند پنجم: بازداشت و حبس غیر قانونی 105
گفتار دوم: جرایم خشونت آمیز جنسی 106
بند اول : تجاوز به عنف . 106
بند دوم: اذیت و آزار و سوء استفادهی جنسی. 106
بند سوم: نمایشگری بیشرمانه . 107
گفتار سوم: جرایم مالی خشونتآمیز 107
بند اول : ورود به عنف به ملک غیر . 107
بند دوم: کیف قاپی و جیب بری 108
بند سوم: تخریب و اتلاف مال غیر 108
بند چهارم: سرقت به عنف 108
مبحث سوم: بررسی آمار قانونی جرائم خشونتآمیز فرافیزیکی 109
گفتار اول : تهدیدات جانی، مالی و شرافتی 109
گفتار دوم: هرزه گویی و فحاشی 109
گفتار سوم: افترا، قذف و نشر اکاذیب. 110
فصل دوم : بررسی و تحلیل دادههای آماری 111
مبحث اول: تحلیل دادههای آماری حاصل از مطالعه پرونده قضایی. 111
گفتار اول: جنس و سن 111
بند اول : جنس 112
بند دوم: سن . 115
گفتار دوم: وضعیت تحصیلات و اقامت 118
بند اول: وضعیت تحصیلات . 117
بند دوم: وضعیت اقامت . 119
مبحث دوم: تحلیل دادههای آماری حاصل از تکمیل پرسشنامهها. 147
گفتار اول: جنس، سن، ملیت و وضعیت اقامت 148
بند اول: جنس 148
بند دوم: سن. 148
بند سوم: ملیّت . 149
بند چهارم : وضعیت اقامت 149
بند پنجم: تأهل یا تجرد 150
گفتار دوم: تحصیلات، شغل، مسکن و مذهب 150
بند اول: تحصیلات 150
بند دوم: شغل و درآمد آن 151
بند سوم: مسکن . 152
بند چهارم: مذهب و میزان تقید به آن 152
گفتار سوم: جرم و محکومیت کیفری. 153
بند اول: نوع جرم ارتکابی . 153
بند دوم: سابقهی محکومیت کیفری 153
بند سوم: عادلانه بودن محکومیت کیفری از دید خود فرد 154
بند چهارم: تجربهی مصرف مواد مخدر یا مشروبات الکلی 154
بند پنجم: عامل یا عوامل بزهکاری از دید خود فرد 156
الف: علل فردی بزهکاری . 156
ب: علل جامعه شناختی بزهکاری 162
گفتار چهارم: بررسی نموداری داده ها 163
نتیجه و پیشنهادها 179
الف: نتیجه گیری . 180
ب: پیشنهادات . 183
فهرست منابع 185
ضمیمه/ پرسشنامه. 192
چکیده انگلیسی 194
چکیده
سیر جرایم در جامعه روند پرشتابی به خود گرفته است و انجام اقداماتی برای پیشگیری در این زمینه را اجتنابناپذیر مینماید نخستین گام در این ارتباط شناخت شرایط موجود است. هدف از این بررسی همانگونه که از عنوان انتخابیاش پیداست علت شناسی جرایم خشونت آمیز در جمعیت زندانیان شهرستان آمل میباشد که بر اساس روش میدانی و توصیفی اکتشافی خواهد بود. علل ارتکاب جرایم خشونت آمیز به شرایطی اطلاق میگردد که فرد در آن رشد و نمو یافته، مشاهده کرده، آموخته و به طور کلی مسیری را پیموده که سرانجام این راه به زندان، تحت عنوان یک مجرم و عناوین مجرمانهای با اوصاف خشونت آمیز ختم شده است. شرایطی از قبیل معضلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و. بر مبنای نظریه برکویتس که معتقد به یادگیری مشاهدهای خشونت و پرخاشگری در دوران کودکی و نوجوانی است و همچنین یادگیری مشاهدهای بندورا طرح مقاله و ساخت آزمون طراحی گردید. جامعهی پژوهشی این بررسی شامل کلیهی مجرمین با اوصاف خشونت آمیز در زندان شهرستان آمنل در سال 1391 میباشد که نمونه گیری تصادفی 80 نفر از آنها انتخاب و آزمون همبستگی در مورد آنها اجرا و پروندهی محکومینی و مددکاری آنها مورد مطالعه قرار گرفت. فرضیهی اصلی پژوهش معناداری میان وجود عوامل فردی و اجتماعی در وقوع جرایم خشونت آمیز را تأیید کرده است. و نیز رابطه معناداری میان کاهش سطح سواد مجرمان و گسترش سطح خشونت در جرایم ارتکابیشان مشاهده شد. به دلیل شرایط خاص اجتماعی و اهمیت دهی والدین به موقعیت دختران بخش اعظم نمونهها مرد بوده اند. ضریب پایانی پرسشنامهی محقق ساخته و درصد نمرات سؤالات مورد بررسی در میان آزمودنیها بالاتر از سطح میانه (60%) بوده است در پایان نیز چندین پیشنهاد از جمله ایجاد یک ساختار مددکاری گسترده با اهرمهای قدرتمند قانونی – قضایی ارائه گردید.
واژههای کلیدی : خشونت، جرایم، علل ارتکاب، نظم اجتماعی ، مجازات
مقدمه
چنانچه میزان ابتلاء جوامع بشری به یک موضوع خاص را یکی از معیارهای اهمیت آن موضوع بدانیم به جرأت میتوان ادعا کرد که پرخاشگری و خشونت از جمله مسائل عمده و با اهمیتی است که انسانها از گذشتههای دور تاکنون به صورت گسترده ای با آن سرو کار داشته و دارند. نگاهی گذرا به آمار خیره کننده و روز افزون جنایات و درگیریهایی که در جوامع انسانی به وقوع میپیوندد – که بخش عمدهای از آنها ناشی از رفتارهای پرخاشگرانه است- مؤید این ادعا است.
به جاست در این جا گفتار یکی از نویسندگان (مونتاگو، 1976) را ذکر نماییم که میگوید: «اغلب معتقدند که پرخاشگری انگیزهای است که باید درباره آن بیشتر بدانیم؛ ما به یکدیگر حمله میکنیم، آسیب میرسانیم، و گاهی هم دیگر را میکشیم، در واقع ما با دشنام دادن یا کوشش در جهت بیآبرو کردن دیگران به صورت کلامی پرخاشگری میکنیم»
به موازات پیشرفت صنایع و علوم و متحول شدن زندگی بشری، روابط انسانی نیز نسبت به قبل پیچیدهتر شده است. در این راستا، مشکلات و معضلات روحی و روانی فراوانی در جوامع انسانی به وقوع پیوسته که این امر ضرورت بررسی گسترده و دقیق موضوعات روان شناختی نظیر پرخاشگری را ایجاب نموده است. به طوری که امروزه پرداختن به موضوع پرخاشگری منحصر به کتب روانشناسی نیست بلکه در دیگر حوزههای علمی هم چون روان پزشکی، آسیب شناسی روانی، روان شناسی اجتماعی و حتی جرم شناسی که یکی از شاخههای حقوق کیفری است، از جهات متفاوت مورد بررسی قرار گرفته است.
خشونت و پرخاشگری به یکی از مسایل اجتماعی مهم و در خور توجه جوامع تبدیل شده است. افراد و گروههای زیادی به دلایل و بهانههای گوناگون با درگیر شدن در فرآیندهای خشونت آمیز آسیبهای فراوانی را به خود و سایرین وارد می کنند. در بسیاری از درگیریهای خشونت آمیز، لاجرم نیروی انتظامی مداخله می کنند و خشونت و درگیری وارد مرحله متفاوتی میشود.
مواردی نیز به دنبال مداخله پلیس و خاتمه درگیریها، پدیده خشونت جمعی در زمانها و مکانهای دیگری و گاه در ابعادی بسیار گستردهتر بروز می کند که نتیجه آن، تخریب اموال عمومی، صدمات جانی و مالی افراد ماجراجو و حتی بیطرف و یا عابران و غیره است. از این رو، شناخت همه جانبه پدیده خشونت، به ویژه از ابعاد روان شناسی اجتماعی و جامعه شناختی، به منظور دستیابی به راهکارهای اصولی برای پیشگیری و نیز کنترل آن از دغدغههای اساسی جوامع دموکراتیک است.
عوامل متعددی میتوانند در شکل گیری رفتارهای مختلف جوانانم که صورت خشونت به خود میگیرند مؤثر و نقش آفرین باشند. شناخت علمی این عوامل به منظور رسیدن به یک درک جامع از ماهیت این مسأله بسیار مهم است. همچنین، ضروری است عواملی که میتوانند بستری مناسب برای مراقبت و حمایت از جوانان در جهت احتزاز از خشونت فراهم آورند به خوبی شناسایی شوند.
تحقیقات زیادی حاکی از آنست که وجود یک عامل ریسک (Risk factor) در یک فرد به تنهایی نمیتواند موجب بروز رفتار ضد اجتماعی و خشونت بار بشود.عوامل متعددی لزوماً باید با هم ادغام شوند تا دریک دوره زمانی مربوط به رشد فرد و تحول به دوره بلوغ و بزرگسالی رفتار وی را شکل ویژهای بخشند. عوامل ریسک به عواملی اطلاق میشوند که شواهد قوی برای ارتباط علمی آنها با یک مسأله یا پدیده خاص عواملی چون : بیکاری و فقدان درآمد کافی برای زندگی، به ویژه برای تأمین امکانات ورزشی، تفریحی و گذران سالم اوقات فراغت برای نوجوانان و جوانان که نیاز مبرم و انکارپذیری برای آن به مانند نیاز گیاه به آب ، دارند. و یا شرایطی چون غربتی بودن، طرد شدگی، اخراج از مدرسه و یا اجبار درترک تحصیل، احساس بی عدالتی، بیقدرتی اجتماعی نبود خانواده حمایتگر و قابل اتکا، احساس محرومیت / ناکامی در برآورده شدن خواستهها و آمال کوچک و بزرگ و عواملی نظیر اینها میتوانند فرد را در مسیر حوادث و شرایط نامطلوب وخطرآفرین قرار دهند. به ویژه اگر الگوهای یادگیری اجتماعی و گروه های نقشآفرین مناسبی در اختیار نباشد، احتمال الگوپذیری و مدل سازی منفی و ناسالم برای جوان فراهمتر میشود و زمینه مناسبی برای رفتارهای نابهنجار و ضداجتماعی فراهم میگردد.
عوامل حمایت کننده، از طرف دیگر ، عواملی هستند که بالقوه احتمال درگیر شدن در رفتار خطرآفرین را کم می کنند. این عوامل میتوانند در سطح و ابعاد خطری که یک فرد آن را تجربه می کند تأثیرگذار باشند و یا میتوانند در سطح و ابعاد خطری که یک فرد آن را تجربه می کند تأثیر داشته باشند و یا میتوانند رابطه بین ریسک و بازده یک رفتار را تعدیل کنند، وجود دارد.
یکی از راههای درک و شناخت پویایی بین عوامل ریسک و حمایت کننده امنیت که این عوامل رادر چارچوب اکولوژیک یا زیست محیطی مورد توجه قرار دهیم و با بهره گرفتن از یک مدل اکولوژیک میتوان تشخیص داد که هر فرد در چارچوب شبکه پیچیدهای از زمینه های فردی، خانوادگی، اجتماعی و محیط زندگی خود عمل می کند که روی ظرفیتش برای احتراز از ریسک تأثیرگذار است.
الف) بیان موضوع
بروز جرایم خشونت بار و رشد تصاعدی آن در مقایسه با سایر جرایم وعناوین مجرمانه در مازندران به یک چالش و یک مسأله اجتماعی بدل شده است به طوری که دومین الگوی مجرمانه از لحاظ حجم درصدی بزهکاران نوپا و تازه کار در کانون اصلاح و تربیت شهرستان آمل را بعد از سرقت تشکیل میدهد.
عمده دلیل نگارش این تحقیق آسیب شناسی جوانان خشونتگراست. بدین معنا که دریابیم جوانان با توجه به متغیرهای مختلفی نظیر ویژگیهای فردی، خانوادگی و اجتماعی در چه مواردی و تحت چه شرایطی و با تأثیرپذیری از کدام عوامل مداخله گر، چه نوع رفتارهای خشونتآمیزی را مرتکب میشوند.
ب) سؤالات تحقیق
سؤالات اصلی تحقیق عبارتند از :
1) آیا میان عوامل فردی و اجتماعی در ارتکاب جرایم خشونت آمیز و میزان خشونت ابرازی اشخاص مرتکب به این دست جرایم ارتباط معناداری وجود دارد؟
2) آیا میتوان سطح سواد مجرمین و میزان گرایششان به خشونت در جرایم ارتکابیشان رابطه معناداری یافت؟
3) آیا میتوان میان عوامل محیطی و گرایش مجرمین به ارتکاب جرایم خشونت آمیز رابطه معناداری یافت؟
پ) فرضیه های تحقیق
1) عوامل فردی و اجتماعی در ارتکاب جرایم خشونت آمیز مؤثر است.
2) با کاهش سواد افراد شدت خشونت ابرازی مجرمین افزایش معناداری مییابد.
3) عوامل محیطی می تواند تأثیر بسزایی در ارتکاب جرایم خشونت آمیز داشته باشد.
تعداد صفحه :214
قیمت : 14700 تومان